17 فیلم برتر تاریخی-اجتماعی که باید دید
سینمای تاریخی-اجتماعی دریچهای به سوی گذشته و آیینه ای برای حال است. این ژانر با به تصویر کشیدن وقایع مهم تاریخی و مسائل اجتماعی، ما را با ریشههای مشکلات و تحولات جوامع انسانی آشنا میکند و به درک عمیقتری از دنیای پیرامونمان میرساند. در این مطلب، فهرستی از 17 فیلم برتر در این حوزه را گردآوری کردهایم که هر کدام به نوعی دیدگاه منحصر به فردی را نسبت به تاریخ و اجتماع ارائه میدهند.
این فیلمها نه تنها از نظر هنری ارزشمند هستند، بلکه از نظر محتوایی نیز آموزنده و تاثیرگذار هستند. تماشای این آثار به ما کمک میکند تا با زوایای پنهان تاریخ، مبارزات مردم برای عدالت و آزادی، و چالشهای پیش روی جوامع مختلف آشنا شویم.
- ✅
باشو، غریبه کوچک (1369)
داستانی از مواجهه یک پسر روستایی با زندگی شهری و مشکلات اجتماعی آن. - ✅
مادر (1368)
روایتی تاثیرگذار از فداکاریهای یک مادر در دوران جنگ و مشکلات پس از آن. - ✅
گاو (1348)
اثری نمادین که به بررسی فقر و خرافات در یک روستای دورافتاده میپردازد. - ✅
آژانس شیشه ای (1376)
فیلمی درباره تبعات جنگ و مشکلات جانبازان در جامعه. - ✅
درباره الی (1387)
بررسی روابط اجتماعی و اخلاقی در میان یک گروه از دوستان. - ✅
متری شیش و نیم (1397)
نگاهی تلخ به معضل اعتیاد و مشکلات اجتماعی ناشی از آن. - ✅
ابد و یک روز (1394)
داستانی از مشکلات یک خانواده فقیر و تلاش آنها برای مهاجرت. - ✅
لاک قرمز (1394)
به تصویر کشیدن زندگی دشوار یک دختر نوجوان در حاشیههای شهر. - ✅
فروشنده (1394)
فیلمی درباره پیامدهای یک اتفاق ناگوار و تاثیر آن بر زندگی یک زوج. - ✅
محمد رسولالله (1976)
فیلمی حماسی درباره زندگی پیامبر اسلام (ص) و پیدایش دین اسلام. - ✅
الماس خونین (2006)
بررسی تجارت الماسهای خونین و تاثیر آن بر جنگهای داخلی آفریقا. - ✅
فهرست شیندلر (1993)
روایتی تکان دهنده از هولوکاست و تلاشهای یک کارآفرین برای نجات یهودیان. - ✅
گلادیاتور (2000)
فیلمی حماسی درباره یک ژنرال رومی که به بردگی گرفته می شود و برای انتقام مبارزه میکند. - ✅
12 سال بردگی (2013)
داستانی واقعی از یک مرد آزاد که ربوده شده و به عنوان برده فروخته می شود. - ✅
کشتن مرغ مقلد (1962)
فیلمی درباره عدالت نژادی و تعصب در جنوب آمریکا. - ✅
راننده تاکسی (1976)
تصویری از نیویورک دهه 70 میلادی و مشکلات اجتماعی آن. - ✅
زیر نور ماه (2016)
برنده جایزه اسکار بهترین فیلم، داستان زندگی یک مرد سیاه پوست که درگیر مواد مخدر و خشونت است.
این لیست تنها یک پیشنهاد است و فیلمهای تاریخی-اجتماعی ارزشمند بسیاری وجود دارند که میتوان به آن اضافه کرد. هدف اصلی این مطلب، ایجاد انگیزه برای تماشای این آثار و تفکر درباره مسائل مطرح شده در آنهاست.

امیدواریم از تماشای این فیلمها لذت ببرید و از آنها درسهای ارزشمندی بیاموزید.
منتظر نظرات و پیشنهادات شما در مورد این فهرست هستیم.
1. ریشهها (Roots) – مینی سریال
این مینی سریال حماسی، داستان یک جوان آفریقایی به نام کونتا کینته را روایت میکند که ربوده شده و به عنوان برده به آمریکا آورده میشود.ریشهها تصویری تکاندهنده از ظلم و ستم بردهداری و مقاومت برای آزادی ارائه میدهد.این سریال بر اساس رمان پرفروش الکس هیلی ساخته شده و تاثیر عمیقی بر آگاهی عمومی نسبت به تاریخ سیاهپوستان آمریکا داشته است.اجراهای قوی بازیگران و داستان پردازی قدرتمند، ریشهها را به یک اثر ماندگار در تاریخ تلویزیون تبدیل کرده است.تاثیر اجتماعی این اثر بسیار زیاد بود و باعث بحث و گفتگوهای گسترده در مورد نژادپرستی و بردهداری شد.
این سریال در زمان پخش خود، رکوردهای بیننده را شکست و برنده جوایز متعددی شد.
ریشهها نه تنها یک سرگرمی، بلکه یک تجربه آموزشی و تکاندهنده است که هرگز نباید فراموش شود.مینی سریال “ریشهها” یک اثر هنری قدرتمند است که واقعیتهای تلخ تاریخی را به تصویر میکشد.
2. فهرست شیندلر (Schindlers List)
این فیلم به کارگردانی استیون اسپیلبرگ، داستان واقعی اسکار شیندلر، یک تاجر آلمانی را روایت میکند که جان بیش از هزار یهودی را در طول جنگ جهانی دوم نجات میدهد. فهرست شیندلر، به دلیل به تصویر کشیدن فجایع هولوکاست و اهمیت مبارزه با بیتفاوتی، به یک اثر سینمایی مهم تبدیل شده است. فیلم برداری سیاه و سفید و موسیقی متن تاثیرگذار جان ویلیامز، به ایجاد فضایی تلخ و گزنده کمک کرده است. لیام نیسون در نقش اسکار شیندلر، بازی فراموش نشدنیای ارائه میدهد. فهرست شیندلر جوایز متعددی از جمله جایزه اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را از آن خود کرده است. این فیلم نه تنها یک اثر هنری، بلکه یک سند تاریخی است که باید بارها دیده شود. فهرست شیندلر یک یادآوری قدرتمند است از اهمیت انسانیت در مواجهه با ظلم و ستم.
3. محمد رسولالله (The Message)
این فیلم حماسی، داستان ظهور اسلام و زندگی پیامبر اکرم (ص) را به تصویر میکشد. محمد رسولالله (ص) به دلیل احترام به اعتقادات مسلمانان و اجتناب از نشان دادن چهره پیامبر (ص)، از اهمیت ویژهای برخوردار است. این فیلم تلاش میکند تا پیام صلح و عدالت اسلام را به جهانیان معرفی کند. محمد رسولالله (ص) یکی از پرهزینهترین فیلمهای تاریخ سینما است. این فیلم در بسیاری از کشورهای اسلامی با استقبال گستردهای روبرو شد. آنتونی کوئین و ایرنه پاپاس از جمله بازیگران برجسته این فیلم هستند. موسیقی متن این فیلم اثر موریس ژار است که یکی از ماندگارترین آثار موسیقی فیلم به شمار میرود.
4. جنگ الجزایر (The Battle of Algiers)
این فیلم ایتالیایی-الجزایری، مبارزات مردم الجزایر برای استقلال از فرانسه را به تصویر میکشد. جنگ الجزایر به دلیل واقعگرایی و به تصویر کشیدن خشونتهای هر دو طرف، به یک اثر بحثبرانگیز تبدیل شد. این فیلم به عنوان یک راهنمای تاکتیکی برای مبارزات چریکی مورد استفاده قرار گرفته است. جنگ الجزایر به دلیل فیلمبرداری مستندگونه و بهرهگیری از بازیگران غیرحرفهای، بسیار مورد تحسین قرار گرفته است. این فیلم برنده جایزه شیر طلایی جشنواره ونیز شد. جنگ الجزایر یک فیلم سیاسی و اجتماعی قدرتمند است که به بررسی پیچیدگیهای مبارزه برای آزادی میپردازد. این فیلم تاثیر زیادی بر جنبشهای استقلال طلبانه در سراسر جهان گذاشت.
5. گاندی (Gandhi)
این فیلم زندگی و مبارزات مهاتما گاندی، رهبر جنبش استقلال هند را به تصویر میکشد. گاندی به دلیل به تصویر کشیدن فلسفه عدم خشونت و اهمیت مبارزه مدنی، به یک اثر الهامبخش تبدیل شده است. بن کینگزلی در نقش گاندی، بازی فوقالعادهای ارائه میدهد. گاندی برنده جوایز متعددی از جمله جایزه اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردانی شد. این فیلم تلاش میکند تا پیام صلح و عدالت را به جهانیان منتقل کند. گاندی یک اثر حماسی است که به بررسی زندگی یکی از بزرگترین رهبران تاریخ میپردازد. این فیلم تاثیر عمیقی بر جنبشهای حقوق مدنی در سراسر جهان داشته است.
6. باشگاه مبارزه (Fight Club)
باشگاه مبارزه یک فیلم روانشناختی و اجتماعی است که به بررسی مفاهیمی مانند هویت، مصرفگرایی و انزجار از زندگی مدرن میپردازد. این فیلم به کارگردانی دیوید فینچر و با بازی ادوارد نورتون و برد پیت، به یکی از آثار کالت سینما تبدیل شده است. باشگاه مبارزه به دلیل مضامین انتقادی و پایان غافلگیرکنندهاش، همواره مورد بحث و تحلیل قرار گرفته است. این فیلم تصویری تیره و تار از جامعه مدرن و تاثیر آن بر روان انسان ارائه میدهد. باشگاه مبارزه یک اثر تحریکآمیز است که تماشاگر را به تفکر و تامل وادار میکند. این فیلم بازتابی از ناامیدی و یاس نسل جوان در برابر بیمعنایی زندگی مدرن است. باشگاه مبارزه یک اثر هنری بحث برانگیز است که دیدگاه های متفاوتی را بر می انگیزد.
7. دوازده سال بردگی (12 Years a Slave)
این فیلم داستان واقعی سالومون نورثاپ، یک مرد آزاد سیاهپوست را روایت میکند که ربوده شده و به عنوان برده فروخته میشود. دوازده سال بردگی تصویری بیپرده و تکاندهنده از ظلم و ستم بردهداری در آمریکا ارائه میدهد. چیویتل اجیوفور در نقش سالومون نورثاپ، بازی درخشانی ارائه میدهد. این فیلم برنده جایزه اسکار بهترین فیلم شد. دوازده سال بردگی یک اثر تاریخی باید به یادآوری واقعیتهای تلخ گذشته کمک میکند. این فیلم بر آگاهی عمومی نسبت به تاریخ سیاهپوستان آمریکا تاثیر بسزایی داشته است. دوازده سال بردگی یک اثر هنری تاثیرگذار است که واقعیت های تلخ تاریخی را به تصویر می کشد.
8. زندگی دیگران (The Lives of Others)
این فیلم آلمانی، داستان یک مامور اشتازی در آلمان شرقی را روایت میکند که مامور به جاسوسی از یک نمایشنامهنویس و معشوقهاش میشود. زندگی دیگران به دلیل به تصویر کشیدن نظام سرکوبگرانه آلمان شرقی و تاثیر آن بر زندگی مردم، مورد تحسین قرار گرفته است. این فیلم برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی زبان شد. زندگی دیگران یک اثر هنری ظریف و تاثیرگذار است که به بررسی مفاهیمی مانند عشق، خیانت و رستگاری میپردازد. این فیلم به تماشاگر نشان میدهد که حتی در تاریکترین دورانها، امید به انسانیت وجود دارد. زندگی دیگران یک اثر سینمایی باید به ما یادآوری میکند که نباید آزادیهای خود را مسلم فرض کنیم. داستان این فیلم به شکل ماهرانه ای بیان شده و بیننده را تا پایان درگیر خود نگه می دارد. 
9. بچه (The Kid)
فیلم “بچه” اثر چارلی چاپلین، داستان یک ولگرد (با بازی خود چاپلین) را روایت میکند که از یک کودک سرراهی (با بازی جکی کوگان) مراقبت میکند. این فیلم که در سال ۱۹۲۱ ساخته شده، ترکیبی از کمدی و درام اجتماعی است و مشکلات فقر و بی خانمانی را به تصویر میکشد. چارلی چاپلین با بهرهگیری از زبان سینمای صامت، احساسات عمیقی را به مخاطب منتقل میکند و تاثیرات اجتماعی ناشی از شرایط بد اقتصادی را نشان میدهد. داستان این فیلم با روایتی ساده اما تأثیرگذار، به اهمیت خانواده و محبت در زندگی انسانها تاکید دارد. «بچه» با وجود گذشت سالها از زمان تولیدش، همچنان قلبها را به خود جلب میکند و لبخند و اشک را همزمان به ارمغان میآورد.
10. فروشنده (The Salesman)
فیلم «فروشنده» به کارگردانی اصغر فرهادی، داستان یک زوج جوان (با بازی شهاب حسینی و ترانه علیدوستی) را روایت میکند که پس از نقل مکان به یک آپارتمان جدید، با یک حادثه ناگوار روبرو میشوند.
این فیلم به بررسی مسائل اخلاقی، اجتماعی و روانشناختی میپردازد و تاثیرات این حادثه بر روابط انسانی را به تصویر میکشد.«فروشنده» با داستانی پر از تعلیق و شخصیتپردازی قوی، توانست جایزه اسکار بهترین فیلم خارجیزبان را از آن خود کند.اصغر فرهادی با نگاهی دقیق به جزئیات زندگی روزمره، پیچیدگیهای روابط انسانی را به تصویر میکشد و سوالات مهمی را درباره عدالت و انتقام مطرح میکند.
این فیلم نشان میدهد که چگونه یک اتفاق ناگهانی میتواند زندگی افراد را دگرگون کند و باعث ایجاد بحرانهای عمیق شود.
«فروشنده» با بازیهای درخشان بازیگران و کارگردانی هنرمندانه، به یکی از آثار برجسته سینمای ایران تبدیل شده است.این فیلم فراتر از یک داستان ساده، به تحلیل جامعه و فرهنگ ایرانی میپردازد و مسائل مهمی را در این زمینه مطرح میکند.
11. کازابلانکا (Casablanca)
کازابلانکا، فیلمی عاشقانه و جنگی به کارگردانی مایکل کورتیز، در سال 1942 ساخته شد.داستان فیلم در شهر کازابلانکا در مراکش تحت سلطه ویشی فرانسه، در جریان جنگ جهانی دوم رخ میدهد.این فیلم داستان ریک بلین (هامفری بوگارت)، صاحب یک کافه آمریکایی را روایت میکند که با ورود ایلسا لوند (اینگرید برگمن)، عشق قدیمی خود، به شهر مواجه میشود.ایلسا به همراه همسرش، ویکتور لازلو، رهبر مقاومت چک، برای فرار از دست نازیها به کمک ریک نیاز دارند.کازابلانکا به دلیل داستان عاشقانه قوی، دیالوگهای ماندگار، بازیهای درخشان و پیامهای سیاسی و اجتماعیاش، به یکی از محبوبترین و تحسینشدهترین فیلمهای تاریخ سینما تبدیل شده است.
این فیلم در مورد انتخاب بین عشق و وظیفه، فداکاری و ایثار در راه آرمانهای بزرگ است.کازابلانکا به عنوان نمادی از دوران جنگ جهانی دوم و عشقهای نافرجام، در ذهن مخاطبان باقی مانده است.عباراتی مانند “ما همیشه کازابلانکا را خواهیم داشت” و “به خاطر تو، من همه این کارها را انجام میدهم” از دیالوگهای مشهور این فیلم هستند که هنوز هم مورد استفاده قرار میگیرند.کازابلانکا، فراتر از یک فیلم عاشقانه، اثری است درباره امید، مقاومت و انسانیت در بحبوحه جنگ.
12. شبهای روشن (White Nights)
فیلم “شبهای روشن” به کارگردانی فرزاد مؤتمن، اقتباسی آزاد از داستان کوتاهی به همین نام اثر فئودور داستایفسکی است.داستان فیلم در تهران معاصر میگذرد و روایتگر آشنایی یک دانشجوی منزوی (با بازی مهدی احمدی) با دختری پریشان (با بازی هانیه توسلی) است که منتظر بازگشت معشوقش است.این فیلم به بررسی تنهایی، امید، عشق و انتظار در جامعه شهری میپردازد.فضاسازی شاعرانه و موسیقی متن دلنشین، به القای حس و حال داستان کمک میکند.شبهای روشن، با وجود سادگی در روایت، به مفاهیم عمیقی اشاره دارد و تماشاگر را به تفکر دربارهی زندگی و روابط انسانی وادار میکند.
بازیهای خوب بازیگران و کارگردانی ظریف مؤتمن، این فیلم را به یکی از آثار برجسته سینمای ایران در دههی هشتاد تبدیل کرده است.
داستان این فیلم به شکل هنرمندانه ای روایت شده و بیننده را با خود همراه می کند.
13. دزد دوچرخه (Bicycle Thieves)
دزد دوچرخه، فیلمی نئورئالیستی به کارگردانی ویتوریو دسیکا، در سال 1948 ساخته شد.داستان فیلم در رم پس از جنگ جهانی دوم رخ میدهد و روایتگر تلاش یک کارگر بیکار به نام آنتونیو ریچی برای یافتن دوچرخهاش است که دزدیده شده است.آنتونیو برای به دست آوردن کار، به دوچرخه نیاز دارد و دزدیده شدن آن، خانوادهاش را در شرایط سختی قرار میدهد.او به همراه پسرش، برونو، در خیابانهای رم به دنبال دزد میگردند.دزد دوچرخه، تصویری واقعگرایانه از فقر و ناامیدی در ایتالیای پس از جنگ ارائه میدهد.
این فیلم با بهرهگیری از بازیگران غیرحرفهای و فیلمبرداری در لوکیشنهای واقعی، به ایجاد حس اصالت و باورپذیری کمک میکند.دزد دوچرخه، یک اثر کلاسیک در تاریخ سینما است که به دلیل تاثیرگذاری و اهمیتش، همچنان مورد توجه قرار دارد.این فیلم، داستانی ساده اما تکاندهنده دربارهی تلاش برای بقا و حفظ کرامت انسانی است.دزد دوچرخه، به ما یادآوری میکند که در شرایط سخت، امید و همبستگی میتواند به ما کمک کند تا بر مشکلات غلبه کنیم.این فیلم، به دلیل پیام های انسانی خود، در سراسر جهان مورد تحسین قرار گرفته است.
14. همشهری کین (Citizen Kane)
همشهری کین، فیلمی به کارگردانی اورسن ولز، در سال 1941 ساخته شد.این فیلم، داستان زندگی چارلز فاستر کین، یک غول رسانهای ثروتمند را روایت میکند که در تنهایی و انزوا میمیرد.پس از مرگ او، خبرنگاری تلاش میکند تا معنای آخرین کلمهی او، “رُزباد” را کشف کند.همشهری کین به دلیل بهرهگیری از تکنیکهای نوآورانه فیلمبرداری، تدوین و داستانگویی، به عنوان یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین فیلمهای تاریخ سینما شناخته میشود.این فیلم، به بررسی قدرت، ثروت، شهرت و تاثیر آنها بر زندگی انسانها میپردازد.همشهری کین، تصویری از تباهی و پوچی زندگی یک مرد قدرتمند را به نمایش میگذارد.
این فیلم، به ما یادآوری میکند که ثروت و شهرت نمیتوانند جایگزین عشق و روابط انسانی شوند.
همشهری کین، یک اثر هنری پیچیده و چندلایه است که تماشاگر را به تفکر دربارهی معنای زندگی و ارزشهای واقعی وادار میکند.این فیلم، با گذشت سالها از زمان ساختش، همچنان جذاب و تأثیرگذار است.همشهری کین، یک شاهکار سینمایی است که باید بارها دیده شود.
15. فارست گامپ (Forrest Gump)
فارست گامپ، فیلمی درام و کمدی به کارگردانی رابرت زمکیس، در سال 1994 ساخته شد.داستان فیلم، زندگی فارست گامپ (تام هنکس)، مردی با ضریب هوشی پایین را روایت میکند که به طور اتفاقی در رویدادهای مهم تاریخ آمریکا در دهههای 1960 تا 1980 حضور دارد.فارست گامپ، تصویری از آمریکا در طول این دههها را به نمایش میگذارد و به موضوعاتی مانند جنگ ویتنام، جنبش حقوق مدنی و فرهنگ عامه میپردازد.این فیلم، داستان عشق، دوستی، از دست دادن و یافتن خود را روایت میکند.فارست گامپ، با وجود محدودیتهای ذهنی، زندگی پربار و شادی را تجربه میکند.
این فیلم، به ما یادآوری میکند که مهم نیست چقدر باهوش یا بااستعداد هستیم، مهم این است که از زندگی لذت ببریم و با دیگران مهربان باشیم.
فارست گامپ، یک فیلم دلنشین و الهامبخش است که تماشاگر را به خنده و گریه وا میدارد.این فیلم، با گذشت سالها از زمان ساختش، همچنان محبوب و پرطرفدار است.فارست گامپ، یک اثر سینمایی ماندگار است که به قلبها نفوذ میکند.
16. تنگنا (The Narrow)
فیلم “تنگنا” به کارگردانی امیر نادری، یکی از مهمترین آثار سینمای موج نو ایران است.این فیلم که در سال ۱۳۵۲ ساخته شده، داستانی تلخ و واقعگرایانه از زندگی جوانان حاشیهنشین و مشکلات اجتماعی آن دوران را به تصویر میکشد.داستان فیلم دربارهی دو جوان به نامهای علی و رضا است که برای به دست آوردن پول و فرار از فقر، به کارهای خلاف روی میآورند.آنها درگیر یک نزاع خونین میشوند و زندگیشان به سوی نابودی پیش میرود.“تنگنا” با بهرهگیری از فضاسازی خشن و زبان سینمایی نوآورانه، تصویری از جامعهای پر از تبعیض و نابرابری را ارائه میدهد.
این فیلم به بررسی ریشههای جرم و جنایت و تاثیرات مخرب فقر بر زندگی انسانها میپردازد.امیر نادری در این فیلم با بهرهگیری از بازیگران غیرحرفهای و لوکیشنهای واقعی، سعی کرده است تا حد امکان به واقعیت نزدیک شود و تصویری با صداقت از زندگی مردم را به نمایش بگذارد.“تنگنا” به دلیل پرداختن به مسائل اجتماعی مهم و بهرهگیری از زبان سینمایی نوآورانه، به یکی از آثار برجسته سینمای ایران تبدیل شده است.این فیلم به ما یادآوری میکند که فقر و نابرابری میتوانند زندگی انسانها را به تباهی بکشانند و باعث ایجاد مشکلات اجتماعی فراوانی شوند.
تنگنا اثری است که همچنان پس از سالها، حرفهایی برای گفتن دارد و تماشاگر را به تفکر دربارهی مسائل اجتماعی و انسانی وادار میکند.
17. درباره الی (About Elly)
فیلم “درباره الی” به کارگردانی اصغر فرهادی، یکی دیگر از آثار برجسته سینمای ایران است.این فیلم که در سال ۱۳۸۷ ساخته شده، داستان گروهی از دوستان را روایت میکند که برای گذراندن تعطیلات به شمال کشور سفر میکنند.در این سفر، دختری به نام الی (ترانه علیدوستی) ناپدید میشود و این اتفاق باعث بروز بحرانهایی در روابط بین دوستان میشود.“درباره الی” به بررسی موضوعاتی مانند دروغ، پنهانکاری، قضاوت و مسئولیتپذیری میپردازد.فرهادی در این فیلم با بهرهگیری از داستانی پر از تعلیق و شخصیتپردازی قوی، پیچیدگیهای روابط انسانی را به تصویر میکشد.
این فیلم با پرداختن به مسائل اخلاقی و اجتماعی، تماشاگر را به تفکر دربارهی تصمیمات خود و تاثیر آنها بر زندگی دیگران وادار میکند.بازیهای درخشان بازیگران و کارگردانی هنرمندانه فرهادی، “درباره الی” را به یکی از آثار تحسینشده سینمای ایران تبدیل کرده است.“درباره الی” تصویری از طبقه متوسط جامعه ایران و دغدغههای آنها را ارائه میدهد و به بررسی روابط دوستانه و خانوادگی در این طبقه میپردازد.این فیلم به ما یادآوری میکند که دروغ و پنهانکاری میتوانند روابط انسانی را تخریب کنند و باعث ایجاد بحرانهای عمیقی شوند.
«درباره الی» فراتر از یک درام معمایی، به کندوکاوی در اعماق روابط انسانی و قضاوت های اخلاقی می پردازد.





